dna parmak izi ne demek?
DNA Parmak İzi (DNA Profilleme)
DNA parmak izi, bir organizmanın genetik materyalindeki belirli bölgelerin analiz edilerek bireye özgü bir profil oluşturulması işlemidir. Bu profil, suçluların tespiti, babalık testleri ve genetik hastalıkların teşhisi gibi çeşitli alanlarda kullanılır.
Temel İlkeler:
- Her bireyin DNA'sı benzersizdir (tek yumurta ikizleri hariç).
- DNA'nın belirli bölgeleri (çoğunlukla kodlamayan bölgeler), bireyler arasında büyük farklılıklar gösterir. Bu bölgelere Tekrarlayan Diziler (örneğin, Kısa Tekrarlı Diziler - STR) denir.
- DNA parmak izi, bu tekrarlayan dizilerin uzunluklarını belirleyerek bir profil oluşturur.
Aşamaları:
- DNA İzolasyonu: Biyolojik bir örnekten (kan, tükürük, saç vb.) DNA'nın ayrıştırılması.
- DNA Çoğaltılması (PCR): Polimeraz Zincir Reaksiyonu (PCR) kullanılarak hedef DNA bölgelerinin milyonlarca kez çoğaltılması.
- DNA Parçalarının Ayrılması (Elektroforez): DNA parçalarının boyutlarına göre ayrılması. Genellikle Jel Elektroforezi kullanılır.
- Veri Analizi ve Karşılaştırma: Elde edilen DNA profilinin, şüpheli kişilerin profilleri veya veri tabanındaki profillerle karşılaştırılması.
Kullanım Alanları:
- Adli Tıp: Suç mahallerinde bulunan biyolojik kanıtların analiziyle suçluların tespiti.
- Babalık Testleri: Bir çocuğun biyolojik babasının belirlenmesi.
- Göçmenlik Davaları: Bireyler arasındaki genetik ilişkilerin kanıtlanması.
- Genetik Hastalık Teşhisi: Genetik yatkınlıkların veya hastalıkların belirlenmesi.
- Antropoloji ve Arkeoloji: İnsan popülasyonlarının kökenleri ve göç yollarının incelenmesi.
Önemli Terimler: